Thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh là địa danh đã rất quen thuộc với du lịch Việt Nam. Sở hữu hệ thống núi đá, cảnh quan trên vịnh biển đẹp đến mê hoặc lòng người mà thiên nhiên ưu đãi ban tặng đã giúp Vịnh Hạ Long trở thành di sản Quốc gia Việt Nam và đặc biệt được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới. 

Cuối năm 2011, Vịnh Hạ Long chính thức được vinh danh Top 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới mới trong cuộc bình chọn kéo dài 4 năm của tổ chức New7Wonders. Hạ Long bắt đầu trở thành điểm đến nổi tiếng trên bản đồ du lịch quốc tế.

Tổng quan Thành phố Hạ Long

Thành phố Hạ Long được thành lập ngày 27 tháng 12 năm 1993 trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của Thị xã Hồng Gai cũ. Đến năm 2013, thành phố được công nhận là đô thị loại 1.

1. Vị trí địa lý

Hạ Long là thành phố nằm ở trung tâm của Tỉnh Quảng Ninh. Sau khi được sáp nhập với huyện Hoành Bồ, vị trí địa lý Hạ Long đã thay đổi. Phía Đông giáp thành phố Cẩm Phả, phía Tây giáp thành phố Uông Bí và thị xã Quảng Yên, phía bắc giáp với tỉnh Bắc Giang và huyện Ba Chẽ, phía Nam giáp với huyện Cát Hải, TP Hải Phòng và Vịnh Hạ Long.

Google Maps Thành phố Hạ Long: https://maps.app.goo.gl/YE9kwoYFU7J22RNR9

2. Hành chính

Đầu năm 2020, thành phố Hạ Long chính thức sáp nhập với Huyện Hoành Bồ, thành lập phường Hoành Bồ trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số thị trấn Trới. Nâng tổng số đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc lên 33 bao gồm 21 phường và 12 xã.
 

Dân số: 300.267 người (số liệu năm 2019)
Mật độ: 268 người/km²

3. Khí hậu

Thành phố Hạ Long thuộc vùng khí hậu ven biển, với 2 mùa rõ rệt là mùa đông (mùa khô) và mùa hè (mùa mưa). Nhiệt độ trung bình hằng năm là 23.7 °C. Độ ẩm trung bình là 84%. Thời tiết ở Hạ Long tương đối giống với Thủ đô Hà Nội, bao gồm cả hai giai đoạn giao thoa giữa mùa mưa với mùa khô, giúp hình thành thêm 2 mùa đặc trưng của miền Bắc là mùa xuân và mùa thu.

Mùa đông Hạ Long thường bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, nhiệt độ trung bình là 16.7 °C. Vào mùa đông thời tiết khô, ít mưa, vì thế du khách hoàn toàn thoải mái đến du lịch tại đây. Du khách hãy nhớ trang bị thêm áo khoác ấm để bảo vệ sức khỏe khi gặp không khí lạnh tăng cường. Vào đông bạn sẽ thấy không khí ảm đạm hơn, trời có màu xám trắng giống như ảnh dưới được mình chụp vào tháng 2.

Mùa hè bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 10, nhiệt độ trung bình vào mùa hè là 28.6 °C, nóng nhất có thể lên đến 38 °C. Vì có độ ẩm tương đối cao nên vào mùa hè những ngày nóng đỉnh điểm thường gây nên cảm giác khó chịu cho cơ thể.

Du lịch vào những ngày nắng nóng bạn chỉ cần trang bị cho mình những bộ quần áo thoáng mát và tránh ra đường vào thời điểm nhiệt độ cao nhất trong ngày. Vào hè, không khí Hạ Long có màu sắc tươi mới, màu trời trong xanh kết hợp cùng nắng và gió của biển mang đến một trải nghiệm tuyệt vời. Ảnh dưới được chụp vào tháng 7.

Do nằm ở cạnh biển và sở hữu điều kiện tự nhiên đa dạng, địa hình bao gồm cả đồi núi, thung lũng, vùng ven biển và hải đảo nên không khí ở Hạ Long được đánh giá là trong lành và dễ chịu. Ngoài ra, nằm trong vùng biển kín, được bao bọc bởi hệ thống hàng nghìn hòn đảo lớn nhỏ, giúp Hạ Long hay Quảng Ninh ít chịu thiệt hại của các cơn bão lớn.

4. Giao thông kết nối thành phố Hạ Long

Mạng lưới giao thông trên địa bàn TP Hạ Long về đối ngoại và đối nội gồm đầy đủ các loại hình: Giao thông đường bộ, đường biển, đường sắt, đường sông và đường hàng không (thủy phi cơ và máy bay thương mại kết nối từ Huyện Vân Đồn).

4.1 Đường bộ

Hiện nay mạng lưới giao thông đến thành phố Hạ Long chủ yếu gồm các tuyến đường QL18, QL 279, đường tỉnh 337 và tuyến cao tốc trọng điểm Hải Phòng – Hạ Long – Vân Đồn – Móng Cái. Mạng lưới giao thông nội thị của TP Hạ Long có tổng chiều dài trên 380 km, liên tục được đầu tư mở rộng, nâng cấp.

Hệ thống đường đối ngoại

Hạ Long nằm chính giữa QL 18 nối từ sân bay quốc tế Nội Bài tới cửa khẩu Móng Cái đã và đang liên tục được nâng cấp, mở rộng do nhu cầu đi lại tăng rất nhanh. Điểm đầu của tuyến QL 279 nằm tại Ngã tư Ao Cá thuộc thành phố Hạ Long.

Hiện nay đã xây dựng xong các tuyến đường cao tốc Hạ Long – Hải Phòng, Hạ Long – Vân Đồn, Vân Đồn – Móng Cái, Hạ Long – Nội Bài (Hà Nội); nâng cấp và mở rộng QL 18 đoạn Hạ Long – Mông Dương.

Cùng với đó, TP Hạ Long đầu tư xây dựng mới cầu nối khu Hà Khánh với tỉnh lộ 328, nằm trên tuyến đường trục chính Hà Tu – Hoành Bồ để kết nối tuyến đường vành đai tỉnh lộ 328; nghiên cứu, đầu tư xây dựng tuyến đường bao biển kết nối Hạ Long với Cẩm Phả; nâng cấp QL18 đoạn từ nút giao với đường cao tốc đến ngã 3 Hùng Thắng từ 4 làn xe lên 10 làn xe.

Hệ thống đường nội thành (đường phố)

Hiện nay TP Hạ Long đã hoàn thiện nút giao thông Cái Dăm (Ngã 5 giữa các trục đường lớn là đường Hạ Long – Bãi Cháy – Hoàng Quốc Việt); đường vào khu công nghiệp Việt Hưng; hoàn thiện dự án Cải tạo nâng cấp đường Trần Phú (336); mở rộng nâng cấp nút giao thông Loong Toòng và cầu bài thơ; mở rộng đường Trần Hưng Đạo; nghiên cứu cải tạo nút giao thông Kênh Liêm và đường Kênh Liêm…

Hệ thống đường nội thành Hạ Long cơ bản được đồng bộ hiện đại và định vị chính xác trên các ứng dụng bản đồ. Giúp du khách có thể tìm kiếm vị trí, địa điểm dễ dàng.

Người địa phương thường phân chia Hạ Long thành hai khu vực Hòn Gai (Hồng Gai) và Bãi Cháy kết nối bằng cây cầu Bãi Cháy bắc qua Vịnh Cửa Lục. Khu vực Hòn Gai là trung tâm dân cư, hành chính của thành phố và tỉnh Quảng Ninh còn khu vực Bãi Cháy là trung tâm du lịch. 

4.2 Đường thủy

Thành phố có tiềm năng rất lớn để phát triển giao thông thuỷ. Cảng Cái Lân có khả năng tiếp nhận 1 triệu tấn hàng hoá mỗi năm. Cảng xăng dầu B12 là cảng chuyên dùng (xăng, dầu) công suất khoảng 1 triệu tấn/năm, độ sâu bến 7-9m cho tàu 1 vạn tấn. Hệ thống đường ống dẫn dầu đi từ cảng B12 là hệ thống giao thông đường ống lớn nhất và duy nhất ở nước ta. Cảng Hòn Gai có thể đón tàu 1 vạn tấn vào sát bờ, các tàu lớn hơn có thể chuyển tải từ vùng cảng nổi trong vịnh.

Hệ thống Cảng tàu du lịch quốc tế trên đảo Tuần Châu cùng với bến phà nối Tuần Châu – Cát Bà. Đây là cảng tàu chính phục vụ du khách tham quan Vịnh Hạ Long.

Cảng tàu khách du lịch quốc tế Hạ Long

Năm 2019, Cảng tàu khách du lịch quốc tế Hạ Long chính thức đi vào hoạt động. Tọa lạc ngay tại trung tâm du lịch Bãi Cháy, nằm trên Vịnh Cửa Lục. Đây là công trình cảng tàu khách du lịch quốc tế chuyên biệt đầu tiên của Quảng Ninh cũng như trên cả nước. Công trình đạt tiêu chuẩn quốc tế, đón được tàu có tải trọng lớn nhất lên đến 225.000 GRT, với tổng số người lên đến 8.460 (gồm cả hành khách, thủy thủ đoàn), phục vụ được 2 siêu du thuyền đậu cùng lúc. 

Các hạng mục chính của công trình gồm: cầu cảng, cầu dẫn, bến du thuyền, nhà ga hành khách, nhà công vụ của cơ quan chức năng. Trong đó bến cảng khách dài 406m gồm 6 trụ neo; sảnh đón khách dài 130m, rộng 30m, bến du thuyền được thiết kế hiện đại, đẳng cấp…

Ngoài ra cảng còn có bến thủy nội địa được thiết kế với 4 cầu bến hiện đại, sức chứa tối đa tới 300 tàu du lịch tham quan và lưu trú đi các tuyến thăm vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long và bến Gia Luận (Cát Bà), có công năng phục vụ được các tàu du lịch, tàu tham quan, tàu ngủ đêm và tàu cao tốc cỡ lớn.

4.3 Đường hàng không

Trực thăng, thủy phi cơ

Thành phố có những bãi đỗ cho sân bay trực thăng và thuỷ phi cơ. Hiện nay có máy bay trực thăng hàng tuần đưa khách đi du lịch từ Hà Nội tới Bãi Cháy và cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu. Từ tháng 9/2014, Hàng không Hải Âu bắt đầu cung cấp dịch vụ bay thủy phi cơ bay 45 phút từ bến cảng Tuần Châu đến sân bay Nội Bài.

Máy bay dân dụng

Năm 2018 Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn chính thức đi vào hoạt động bay thương mại. Đây là sân bay do tư nhân đầu tư đầu tiên ở Việt Nam với công suất lên đến 10 triệu khách/năm. Hiện tại, sân bay Vân Đồn có 2 đường bay nội địa hoạt động là Vân Đồn – TP Hồ Chí Minh và Vân Đồn – Đà Nẵng; Được khai thác bởi 3 hãng hàng không là Vietnam Airlines, Vietjet Air, Bamboo Airways.

Đường bay quốc tế tại Vân Đồn đã kết nối đến Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản. Khai thác dưới dạng các chuyến bay Charter (thuê riêng cho khách của công ty lữ hành).

4.4 Đường sắt

Tuyến đường sắt Quốc gia nối Yên Viên – Phả Lại – Hạ Long – Cái Lân đã và đang được nâng cấp xây dựng để đáp ứng nhu cầu vận tải hàng hóa từ Hà Nội tới Hạ Long và cảng Cái Lân.

5. Đặc điểm du lịch

5.1 Cảnh quan thiên nhiên

Hạ Long là thành phố biển của tỉnh Quảng Ninh, trung tâm du lịch lớn của Việt Nam với đường bờ biển trải dài 50km bên Vịnh Hạ Long. Sở hữu hàng nghìn hòn đảo lớn nhỏ kiến tạo nên di sản kỳ quan thiên nhiên thế giới. Mảnh đất “Rồng Hạ” nơi đây may mắn khi được ban tặng một hệ thống cảnh quan kỳ vĩ, các hang động tự nhiên đẹp bậc nhất. Chỉ cần đi dọc theo con đường ven biển dù ở Bãi Cháy hay Hòn Gai, du khách đã có thể chiêm ngưỡng được khung cảnh núi đá trùng điệp của Vịnh Hạ Long.

Và việc đặt chân lên các chuyến tàu lênh đênh cùng dòng nước xanh trong giữa lòng kỳ quan là một hoạt động mà du khách không thể bỏ lỡ khi đến đây. Đó là một trải nghiệm rất tuyệt vời, chắc chắn mang đến cho bạn những cảm xúc khó tả, xứng đáng là kỳ quan vang danh quốc tế.

Thành phố biển chắc chắn phải nhắc đến các bãi biển. Hạ Long sở hữu 1 bãi tắm lớn công cộng phục vụ du khách trải dài gần 4km tại Bãi Cháy, nằm trong quần thể nghỉ dưỡng, vui chơi, giải trí hiện đại bậc nhất được đầu tư bởi Sun Group. Du khách đến đây sẽ được trải nghiệm các loại hình dịch vụ biển đa dạng.

Ngoài ra, các bãi tắm khác tại đảo Tuần Châu, tại khu đô thị Halong Marina hay trên các đảo Ti Tốp, đảo Soi Sim của Vịnh Hạ Long đều là những bãi tắm đẹp, được đầu tư phục vụ du lịch. Gần đây, bãi tắm Hòn Gai nằm ở đường Trần Quốc Nghiễn cũng được đưa vào hoạt động đã làm đa dạng các bãi biển tại Hạ Long cho du khách.

Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Ninh còn sở hữu nhiều cảnh quan thiên nhiên khác với những nét đẹp riêng hấp dẫn du khách, nhờ điều kiện tự nhiên đa dạng khi có cả biển, đảo, đồng bằng, trung du và đồi núi.

Một số địa danh nổi tiếng có thể kể đến như bãi biển Trà Cổ, địa đầu Tổ quốc tại thành phố Móng Cái; Quần thể di tích danh thắng Yên Tử tại thành phố Uông Bí; Huyện đảo Cô Tô; Đảo Quan Lạn, Minh Châu trên Vịnh Bái Tử Long thuộc Huyện Vân Đồn; đảo Cái Chiên thuộc huyện Hải Hà. Nhờ sự đa dạng này mà cái tên ví von “Việt Nam thu nhỏ” được đặt cho vùng đất Quảng Ninh.

5.2 Môi trường sống, văn hóa, con người địa phương

Mặc dù là địa danh du lịch nổi tiếng xong môi trường sống tại Hạ Long tương đối yên bình. Không khí trong lành, hiếm khi xảy ra tình trạng tắc đường trong nội thị, an ninh, trật tự luôn được đảm bảo. Nhịp sống ở trung tâm Hạ Long đông vui, nhộn nhịp nhưng không quá xô bồ.

Hạ Long vẫn rất sôi động với các hoạt động văn hóa, vui chơi, giải trí được tổ chức liên tục trong năm như các lễ hội âm nhạc, lễ hội ẩm thực, lễ hội đường phố đa dạng chủ đề tại công viên Sun Wolrd Hạ Long, hệ thống nhà phố cổ Sun World với nhiều loại hình giải trí về đêm. Các chương trình biểu diễn ca nhạc có sự góp mặt của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng cũng thường xuyên được tổ chức.

Sự kiện lớn thường niên như Carnaval đường phố Hạ Long. Sự kiện văn hóa, thể thao quy mô tầm cỡ như Sao Mai, giải Goft chuyên nghiệp Việt Nam – VPGA Tour, giải bóng chuyền bãi biển quôc tế Tuần Châu, hành trình siêu xe Car Passion đều đã lựa chọn Hạ Long làm điểm dừng chân. Có thể thấy Hạ Long là một cái tên Hot và quanh năm không thiếu sự kiện, lễ hội.

Con người Hạ Long và Quảng Ninh nói chung thừa hưởng những giá trị truyền thống qua hàng ngàn năm phát triển của Văn hóa biển, vùng đất của những con người làm nghề chài, đi biển buôn bán lẫy lừng Nam – Bắc. Thương cảng Vân Đồn sầm uất một thời là mình chứng rõ nét. Cuộc sống gắn liền với biển cả mang đến cho con người Quảng Ninh những nét riêng lâu đời như “ăn sóng, nói gió” (ăn to, nói lớn).

Cùng với phong trào Công nhân phát triển mạnh từ những năm đầu thế kỷ 20, các phu mỏ từ khắp tỉnh thành mang theo con người, văn hóa đặc trưng hội tụ về Quảng Ninh, cùng sống với người dân bản địa trong một môi trường lao động, cùng chịu những áp bức, bóc lột giống nhau nên họ đã cùng chia sẻ, gắn bó, đoàn kết với nhau đấu tranh kiên cường.

Trải qua những khó khăn đó đã tạo nên một giá trị tinh thần to lớn “Kỷ luật, đồng tâm” cho những người thợ mỏ, cho ngành Than. Kết hợp với truyền thống năng động, sáng tạo, đổi mới đã tạo nên một Văn hóa công nhân mỏ đầy tự hào của Quảng Ninh. Sự giao thoa của Văn hóa biển với bề dày lịch sử cùng Văn hóa công nhân mỏ của sự kiên cường, đổi mới đã tạo nên những người con Quảng Ninh hào sảng, thân thiện, mến khách và văn minh.

5.3 Ẩm thực

Được ví như “Việt Nam thu nhỏ”, do đó nền ẩm thực ở Hạ Long và Quảng Ninh rất phong phú, đa dạng. Từ hải sản tươi ngon cho đến các đặc sản của rừng núi. Đến với vùng đất nơi đây, du khách đừng quên thưởng thức những món hải sản nổi bật như hàu sữa, tu hài, sò huyết, ngán, sam biển, móng tay, cù kỳ, bề bề, ruốc (họ bạch tuộc có kích thước nhỏ)… 

Không thể bỏ qua những món ăn chế biến như chả mực, cá thu một nắng, mực khô, sá sùng, bún hải sản. Ngoài ra gà đồi Tiên Yên, gà nướng Lôi Âm, con cà sáy (vịt lai ngan) hay khâu nhục đều là những món ngon đặc trưng của Quảng Ninh.

Đến với Hạ Long, Quảng Ninh du khách dễ dàng tận hưởng văn hóa ẩm thực tại hầu hết các quán ăn, nhà hàng. Từ các quán ăn đường phố cho đến những nhà hàng sang trọng đều đáp ứng được đầy đủ nhu cầu của thực khách.

5.4 Địa điểm tham quan, vui chơi, giải trí

Những năm gần đây, Hạ Long được đầu tư mạnh mẽ phát triển du lịch. Các khu vui chơi, giải trí địa điểm tham quan liên tục được xây dựng và hoạt động. Kết hợp với những lợi thế từ thiên nhiên đã mang đến cho Hạ Long danh sách nhiều địa điểm du lịch hấp dẫn:

• Các tuyến tham quan, nghỉ đêm trên Vịnh Hạ Long. Ngắm nhìn hang động tự nhiên đẹp tuyệt mỹ như hang Sửng Sốt, hang Cầu Gỗ, động Thiên Cung. Các dịch vụ được tổ chức như tiệc rượu tại Hang Trống, tắm bãi biển, leo núi tại đảo Ti Tốp, chèo thuyền kayak trên vịnh, du lịch sinh thái tại đảo Soi Sim, du lịch văn hóa làng chài Cửa Vạn.

• Khu du lịch quốc tế Tuần Châu nằm trên hòn đảo Tuần Châu kết nối với đất liền bằng một con đường xuyên biển. Sở hữu hệ sinh thái du lịch đa dạng với bãi biển, resort, cảng tàu du lịch, cung biểu diễn nhạc nước, và sắp tới sẽ có thêm công viên vui chơi, giải trí hiện đại.

• Quần thể nghỉ dưỡng, vui chơi, giải trí của Sun Group ngay tại trung tâm Bãi Cháy. Với hệ thống công viên trò chơi mạo hiểm và công viên nước Sun World Hạ Long Complex hiện đại bậc nhất Đông Nam Á. Cáp treo Nữ Hoàng xuyên biển với cabin chứa lên đến 250 người, vòng quay mặt trời Sun Wheel với tầm nhìn bao quát cả thành phố, hệ thống phố cổ Sun World với các dịch vụ mua sắm, ăn uống, giải trí. Quảng trường Sun Carnival 50.000m2 là nơi tổ chức các lễ hội lớn kết hợp với bãi biển trải dài cùng hệ thống shophouse thương mại đã kiến tạo nên một tổ hợp du lịch hiện đại sầm uất.

• Các địa điểm văn hóa địa phương như Bảo tàng, Thư viện, Quảng trường 30/10, Cung triển lãm cá heo. Các khu chợ địa phương như chợ Hạ Long, chợ Loong Toòng, chợ hải sản.

• Sau khi sáp nhập với huyện Hoành Bồ, thành phố Hạ Long sẽ phát triển thêm địa điểm du lịch văn hoá các dân tộc, mang đến cho du khách những trải nghiệm hoàn toàn mới.

5.5 Dịch vụ lưu trú

Du khách đến với Hạ Long có thể lựa chọn dễ dàng các hình thức lưu trú phù hợp: khu nghỉ dưỡng, khách sạn 5 sao, 4 sao, hotel, mini hotel, boutique hotel, hostel, condotel, homestay. Với đầy đủ phân khúc đa dạng đáp ứng mọi nhu cầu của du khách.

6. Thành tựu phát triển du lịch

Trong năm 2018, Hạ Long – Quảng Ninh đón 12,2 triệu lượt khách du lịch, trong đó có 5,2 triệu lượt khách quốc tế (lượng khách quốc tế cả nước đạt 15 triệu lượt). Doanh thu từ du lịch đạt 23600 tỷ đồng.

Trong 8 tháng đầu năm 2019, du lịch Quảng Ninh đón 10,5 triệu lượt khách, tăng 14% so với cùng kỳ, trong đó khách quốc tế đạt 3,7 triệu lượt, tăng 14%. Doanh thu đạt 20700 tỷ đồng, tăng 29% so với cùng kỳ. Chỉ tính lượng khách đến với Hạ Long đã giúp du lịch Quảng Ninh vượt lên hẳn so với các địa phương khác, chỉ xếp sau Thủ đô Hà Nội.

Có thể thấy, du lịch Hạ Long, Quảng Ninh vẫn tăng trưởng đều đặn, điều này nói lên sức hút và tiềm năng rất lớn của du lịch Quảng Ninh. Với sự đầu tư bài bản, có chiến lược bền vững, cùng sự vươn mình mạnh mẽ ra thế giới đã mang đến một bộ mặt khác cho Quảng Ninh với Hạ Long làm trung tâm. Khi phát huy được hết những giá trị “Thiên thời – Địa lợi – Nhân hòa” cùng với sự đồng lòng, quyết tâm của chính quyền và nhân dân, du lịch Quảng Ninh sẽ bước vào thời kỳ phát triển vượt bậc. 

Lời kết

Du lịch Hạ Long, Quảng Ninh giống như một “người khổng lồ” đã từng bị bỏ quên và đang trên hành trình thức giấc. Chúng tôi luôn tin tưởng rằng trong tương lai nơi đây sẽ là trung tâm du lịch, văn hóa hiện đại vươn tầm quốc tế.